Hoe maak je een risicoanalyse volgens het Ishikawa-diagram?
Een risicoanalyse vormt de eerste stap naar een veilige werkvloer. Er bestaan verschillende methodes om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) of kortweg risicoanalyse op te stellen. In dit artikel stellen we het visgraatdiagram of Ishikawa-diagram voor. Dat heeft zijn naam te danken aan de schematische voorstelling in de vorm van een visgraat.

WAT IS HET ISHIKAWA-DIAGRAM?
Het Ishikawa-diagram is een tool in een participatieve strategie om risico's op de werkvloer te identificeren, zodat je passende maatregelen kan nemen om de gezondheid en veiligheid op de werkplek te waarborgen.
De risicoanalyse met het visgraatdiagram, ook wel Ishikawa-diagram genoemd, ligt in de lijn van de what-if-methode. Concreet komt het erop neer dat je elk genoemd risico tijdens een brainstormsessie zorgvuldig analyseert. In plaats van enkel de mogelijke risico's op te lijsten en de algemene veiligheidsmaatregelen te formuleren, ga je ze ook trapsgewijs fileren.
EEN VISGRAATDIAGRAM IN DRIE STAPPEN
Volgens de Ishakawa risicoanalyse bevat een visgraatdiagram elk risico met daarbij de factoren die het risico beïnvloeden en de manier waarop die factoren dat doen.
stAp 1
Identificatie. Wat houdt het risico precies in?
stAp 2
De factoren bepalen. Welke factoren zijn er in het spel? In een industriële omgeving gaat dit vooral om omgeving, voertuigen, mensen en procedures.
stAp 3
Invloed. Op welke manier kan je elk van deze factoren beïnvloeden om de risico's te verlagen?

Na het opstellen van een risicoanalyse is de volgende logische stap het maken van een verkeersplan. Hierin breng je de verkeersstromen op jouw werkplaats in kaart en kom je te weten waar de knelpunten zich situeren.

DE FACTOR VOERTUIGEN
Slecht onderhouden voertuigen verlagen de veiligheid in het magazijn. De belangrijkste functionaliteiten van het voertuig zoals de remmen, de vorklift, de waarschuwingsmechanismen worden niet regelmatig gecontroleerd. De vorkheftrucks zijn van leeftijd en ondervinden de tand des tijds door intensief gebruik. Ook voldoet hun technologie niet langer aan de hedendaagse veiligheidsvoorschriften.
DE FACTOR MENSEN
De bestuurder is niet of gebrekkig opgeleid. De heftruckchauffeur maakt een inschattingsfout of stuurfout omdat hij of zij onder tijdsdruk staat, inefficiënt handelt of afgeleid is omwille van persoonlijke redenen. Daarnaast zijn voetgangers zich niet bewust van gevarenzones en rijstroken of zijn ze niet geïnformeerd.
DE FACTOR PROCEDURES
Hier gaat het om onaangepaste laadmethodes. De manier van ballast opladen is niet in overeenstemming met het type voertuig of de uitrusting ervan. Ook speelt de te hoge werklast een rol. Onder tijdsdruk laden de werknemers meer op dan wat toelaatbaar is binnen de veiligheidsgrenzen.
Wat zijn de voordelen van het visgraatdiagram?
Het grote voordeel van het gebruik van een visgraatdiagram voor risicoanalyse is dat het helpt om snel alle oorzaken te identificeren en mogelijke oplossingen te bedenken.
Wat zijn de nadelen van het visgraatdiagram?
Uiterst complexe problemen met vele oorzaken en verbanden vormen wellicht een te grote uitdaging om met een visgraatdiagram te analyseren.