7 waardevolle eigenschappen van een goede preventieadviseur

Als preventieadviseur draag je een grote verantwoordelijkheid wat de veiligheid op de werkvloer betreft. Hierbij komt behoorlijk wat kijken, zoals het aangeven van risicoanalyses, het geven van veiligheidsadvies, het rapporteren van arbeidsongevallen en beroepsziekten, het opmaken van verslagen, en ga zo maar door. Een onderneming zal de veiligheid van haar personeel niet zomaar in eender wiens handen leggen. Wat zijn nu de voornaamste eigenschappen van een goede preventieadviseur?

Stressbestendig

If you can't stand the heat, get out of the kitchen. Als preventieadviseur is het essentieel dat je met druk kan omgaan. Tijdens je functie heb je veel met stressmomenten af te rekenen. Belangrijk is om elke situatie het hoofd koel te houden, om zo de juiste beslissingen te nemen. Wees er dus waakzaam voor dat stress geen invloed heeft op je beoordelingsvermogen. Een door stress ingegeven redenering kan de situatie nog verergeren - iets wat we het cobra-effect noemen. Je probeert een situatie te verhelpen, maar door een ongelukkige aanpak verergert die net.

Bovendien zorgt een slechte omgang met stress ook op lange termijn voor moeilijkheden. Iemand die constant onder hoogspanning staat zal na verloop van tijd een verkrampte houding aannemen in zijn algemene denken en redeneren. Dit kan ertoe leiden dat de aandacht verzwakt of net naar de verkeerde zaken gaat, of dat er zelfs conflictsituaties ontstaan. Hét recept voor een escalatie waarbij veiligheid het eerste slachtoffer zal zijn.

Kortom: het beheersen van een situatie begint bij het beheersen van stress. Stress kan het redeneringsvermogen vertroebelen, en voor verkeerde beslissingen zorgen.

Communicatief

Een goede preventieadviseur blinkt uit in sociale vaardigheden. Communicatie speelt een gewichtige rol wat betreft veiligheid op de werkvloer. Het gaat niet enkel om het doeltreffend overbrengen van informatie, richtlijnen en voorzorgsmaatregelen. Als preventieadviseur weet je medewerkers ook op een effectieve manier te betrekken en te responsabiliseren.

Daarbij gaat het niet enkel om wat je zegt, maar ook hoé. Je kan de werkvloer betreden als een Sergeant Hartman uit de film Full Metal Jacket, en ervoor zorgen dat iedereen meteen een black out krijgt in je dreigende aanwezigheid. Òf je stelt jezelf toegankelijk op, en je weet de mensen te enthousiasmeren over de preventie van ongevallen en ziekte op het werk. Bij de tweede benadering zal het je veel minder moeite kosten om de juiste mindset op de werkplaats aan te houden. Door jezelf open te stellen voor de inbreng van de werknemers, zal jouw boodschap ook sneller en blijvend zijn ingang vinden op de werkvloer.

Als geen ander zijn de mensen op de werkvloer een onschatbare bron van informatie. Velen kunnen bogen op heel wat ervaring, en zijn goed op de hoogte van wat er kan mislopen tijdens hun taak. Luister aandachtig naar hun ervaring en inzichten, en stem jouw voorzorgsmaatregelen hierop af - op voorwaarde dat die de veiligheid verhogen, natuurlijk. Niet omgekeerd.

Kordaat en rechtlijnig

In kritieke situaties kan een kordate en rechtlijnige houding levens redden. Dit geldt ook voor de preventieve aanpak van potentiële veiligheidsrisico's. Niet elke voorzorgsmaatregel zal bij iedereen in de smaak vallen. Bereid je dus voor op mogelijke tegenwerking van medewerkers en oversten, zonder je daarom autoritair op te stellen. Onderbouw voorstellen met heldere argumenten, en onderstreep het belang ervan, zodat dit voor iedereen duidelijk is.

De veiligheid en gezondheid van de werknemers staat bij jou voorop, en er is geen sprake van dat je die ooit ondergeschikt zal maken aan snelheid of budget. Bij een incident zal jouw verantwoordelijkheid afgetoetst worden, zorg dus voor dat je prioriteiten juist zitten!

Defensief pessimist

Het klinkt als een negatieve karaktertrek, maar in werkelijkheid kan het een preventieadviseur helpen in de uitoefening van zijn functie. Iemand die overal gevaar ziet biedt meer garantie op een veilige werkplek dan iemand die overal gerust in is. Grof gezegd kun je stellen dat een pessimist beter op het ergste is voorbereid dan een optimist.

Er bestaan overigens diverse soorten pessimisme. Eentje daarvan is risico-afkerigheid (of risico-aversie). Hierbij staat de persoon, zoals het woord zegt, afkerig tegenover elke beslissing of situatie die een risico kan inhouden. Een houding die met andere woorden wel van pas kan komen bij een veiligheidsadviseur.

Een andere vorm heet defensief pessimisme. In tegenstelling tot een gewone pessimist zal een defensieve pessimist zich voorbereiden op mogelijke tegenslagen. Waar anderen geen onheil in zien, kan iemand met dit karaktertrekje wel mogelijke gevaren identificeren, en meteen voorzorgsmaatregelen formuleren - bijvoorbeeld het aanbrengen van bepaalde types extra bescherming op kritieke punten. Dit kan bijvoorbeeld erg van pas komen bij brainstormsessies rond veiligheidsmaatregelen op de werkplaats.

Let wel: pessimisme mag niet verstikkend werken. Pessimisme is pas een nuttige eigenschap als die binnen de grenzen van de redelijkheid blijft. Indien dit niet zo is kan dit de efficiëntie van processen ernstig in het gedrang brengen, of erger: een omgekeerd effect hebben!

Verantwoordelijkheidszin

Verantwoordelijkheidszin is niet alleen een positieve karaktereigenschap, het is een waardevol talent. Bij iemand met een aangeboren verantwoordelijkheidszin zal de focus altijd op het welzijn van zijn omgeving liggen. Straal dit ook uit, en geef het goeie voorbeeld. Je kan geen verantwoordelijkheidsgevoel van anderen verwachten, als je jezelf nonchalant gedraagt op de werkvloer.

Naast het hebben van een gezonde dosis verantwoordelijkheidsgevoel bestaat de kunst erin om die over te brengen naar de mensen op de arbeidsplaats. We hadden het eerder al over het responsabiliseren van je omgeving. Een enthousiaste en aanstekelijke manier van bewust maken blijft langer hangen dan dat dit op een strenge manier wordt opgedrongen.

Praktisch inzicht

Veiligheid en efficiëntie hoeven geen vijanden van elkaar te zijn. Integendeel, het is pas als je een proces onder veilige omstandigheden kan laten verlopen, dat je het als efficiënt mag beschouwen. Het is dus een bijzonder pluspunt om als preventieadviseur een klare kijk te hebben op de processen binnen het bedrijf. Een technische achtergrond of enige ervaring met een eerdere functie binnen het bedrijf kan hierbij helpen, maar die is niet noodzakelijk. De mensen op de werkvloer beschikken namelijk zelf over technische know-how om jou te assisteren in het nemen van veiligheidsmaatregelen, zonder daarom noodzakelijk aan efficiëntie in te boeten.

Dit geldt ook voor het heftruck- en voetgangersverkeer binnen en buiten een industriegebouw. Wanneer je op de hoogte bent van welke trajecten de heftrucks gebruik maken, en wat de zones zijn waar ze mogelijk mogelijk voetgangers kunnen kruisen, dan kan je hierop anticiperen bij het aanbrengen van aanrijbeveiliging en veiligheidshekkens.

Planmatig denken en werken

Als preventieverantwoordelijke kan je er niet van onderuit. Zo bestaat de wereld van preventie voor een groot deel uit plannen: een verkeersplan, een bedrijfsnoodplan (of calamiteitenplan), een veiligheidsplan, een gezondheidsplan, en zo verder.

Een goed plan begint met een grondige analyse. Met een risicoanalyse kan je als veiligheidsadviseur heel wat inzichten bekomen rond potentiële risico's. Als je die helder in kaart kan brengen, dan verhoog je aanzienlijk de slaagkansen van het daaruit volgende verkeers- of veiligheidsplan.

De uitgelezen bron van informatie naar gevaren toe zijn de mensen die actief zijn in de zones waar die gevaren op de loer liggen. Niet alleen kunnen zij het risico vrij goed inschatten, vaak hebben ze ook een scherp idee van hoe je het risico kan vertalen naar een voorzorgsmaatregel. Zo kunnen zij in zones en gangpaden met heftruckverkeer goed aanwijzen waar bv kunststof aanrijdbeveiliging met dubbele rails aangewezen is.

Een nieuwe, revolutionaire bron van informatie is de intelligente beschermpaal. Het systeem bestaat er dat digitale aanrijdingspalen elke impact registreren, en informatie rond de aanrijding doorsturen naar een centraal beheersysteem. Via dit systeem kan je perfect zien waar zich de meeste aanrijdingen voordoen, en hoe intens die zijn. Een waardevol instrument om in te zetten bij het uittekenen van een verkeersplan dus!

Zeker in een omgeving met rijdend verkeer, zoals vorkheftrucks en vrachtwagens is een verkeersplan noodzakelijk. Één van de voornaamste doeleinden is het scheiden van verkeersstromen. Je wil niet dat voetgangers en vorkliften in elkaars vaarwater terechtkomen. Met een verkeersplan bepaal je onder andere waar aanrijbeveiliging voor kolommen van toepassing is, waar (intelligente) beschermingspaaltjes nodig zijn of waar veiligheidshekken extra bescherming bieden voor werknemers.

Conclusie: preventie is niet alleen een ingesteldheid, maar ook een persoonlijkheid

Niet eender wie komt in aanmerking voor de functie van preventieadviseur. Naast een breed inzicht binnen zijn of haar werkveld, beschikt een goede preventieadviseur over specifieke persoonlijkheidskenmerken die een grote meerwaarde bieden binnen de functie. Zo is een preventiemedewerker stressbestendig, maar niet nalatig; rechtlijnig, maar niet autoritair; een defensieve pessimist, maar dan op een constructieve manier.

Een veiligheidsadviseur kan evenwel niet overal tegelijkertijd ter plaatse zijn, en al zijn de risico's op de werkvloer in kaart gebracht, een werkongeval kan zich altijd voordoen. Het is daarom van belang om het fabrieksgebouw voldoende te voorzien van veiligheidstoepassingen: kunststof aanrijdbeveiliging, kolombescherming, beschermpaaltjes, rekbescherming, veiligheidspoorten, valbescherming, antislip-producten, vloermarkering … Voor elk van deze veiligheidsoplossingen is er binnen een doorsnee productieruimte of distributiecentrum een nuttige toepassing.

Aarzel dus niet als ondernemer of preventieadviseur om beroep te doen op onze experts met jarenlange ervaring met veiligheidsproducten. Zij kunnen jou bijstaan in het aanwijzen van kritieke plaatsen of situaties waar aanrijbeveiliging schade of letsels kan voorkomen!